Skórzane rękodzieło prosto z warsztatu na czterech kołach

Który przemierza iberyjskie ziemie

Korek – (naturalny) narodowy skarb Portugalii

28/01/2020 14:19

algarve, dąb, dąb korkowy, korek, natura, portugalia

Portugalia jest przepięknym krajem ale niestety ze światowego imperium, na przestrzeni wieków stała się zaściankiem Europy. Mieliśmy szczęście mogąc odkrywać Portugalię i jej skarby, których (a co może być dla niektórych niespodzianką) ma całe mnóstwo - niektóre z nich są ukryte, ale co najważniejsze, większość z nich jest naturalna. Dziś z przyjemnością opowiemy wam trochę więcej na temat korka - jednego z najważniejszych towarów eksportowanych przez Portugalię do wielu różnych miejsc na całym świecie.

Co to jest korek? To po prostu kora dębu korkowego. Prawdopodobnie znasz niektóre produkty wykonane z korka - najprostszym przykładem jest oczywiście ... korek do butelek z winem! Jeśli nagle przyszło Ci do głowy, że może założenie plantacji dębu korkowego to świetny pomysł to musisz wiedzieć, że niestety nie staniesz się milionerem, ba! nawet dochodów z tego żadnych mieć nie będziesz ani Ty ani Twoje dzieci, może Twoje wnuki. Dlaczego? Ponieważ po zasadzeniu żołędzia trzeba czekać co najmniej 25 lat na to by pierwszy raz okorować drzewo, a i tak nie będzie to wysokiej jakości korek. Kolejny raz proces można powtórzyć po 9 latach, a najlepszą jakość można uzyskać dopiero po trzecim cięciu, więc miną 43 lata oczekiwania na wysokiej jakości materiał odpowiedni do produkcji korków do butelek.

Oczywiście korek uzyskany przed upływem tych pierwszych 43 latach nie jest wyrzucany. Z korka można stworzyć prawie wszystko: portfele, torby, pocztówki, parasole, buty, ubrania, izolację, wnętrze statków kosmicznych itp. naprzód. Jest to niezwykle uniwersalny materiał - jest lekki, odporny na wodę, ciepło (chroni drzewo przed wysokimi temperaturami podczas pożarów), odporny na dźwięk i gaz (dlatego jest używany na promach kosmicznych do izolacji reaktora). Jest również stosowany jako nawóz ale głównie chodzi o uzyskanie korka do butelek do wina. Francja jest ważnym importerem, ponieważ potrzebuje mnóstwo korka do swojego cennego szampana.

Co dzieje się po tym jak drzewo zostanie pozbawione kory? Okorowanie odbywa się w miesiącach letnich, następnie właściciele plantacji zwożą swoją korę do fabryki korka (odwiedziliśmy jedną z nich - Eco-Cork Factory | Eco-Fábrica de Cortiça | Francisco Carrusca w São Brás de Alportel - i wszystkie zdjęcia i wideo są stamtąd, z wyjątkiem zdjęć drzew, które wykonane zostały w innym miejscu). Po usunięciu kory drzewo jest oznaczane liczbą, która jest ostatnią cyfrą roku, w którym planowana jest kolejne okorowanie. Na przykład, jeśli ściągniemy korę w 2010 r. to malujemy dziewiątkę na „nagim” drzewie, aby wiedzieć, że kolejne okorowanie jest planowana na 2019 r. Kora zostaje zabrana do fabryki, w której przechodzi wstępną selekcję. Fabryka kupuje korek z plantacji (ciekawe jest to, że istnieje specjalna jednostka miary o nazwie arroba, która wynosi 15 kg), a następnie należy go zagotować! Kora dębu korkowego, podobnie jak każda inna kora, jest naprawdę twarda i nieplastyczna, więc aby stała się bardziej elastyczna, należy ją gotować przez co najmniej godzinę (w wodzie o temperaturze 100 ° C). Fabryka, którą odwieliśmy była bardzo czysta co zwróciło nasza uwagę, ale okazało się, że wynika to z faktu, ze nic się w niej nie marnuje! Nawet pył, który powstaje przy dalszej obróbce kory jest wykorzystywany - służy do utrzymania przez noc temperatury w piecu tak aby następnego dnia nie było potrzebny ponownego rozpalania ognia do zagotowania wody.

ArteCaravana w jedenj z fabryk korka w Algarve - Eco-Cork Factory | Eco-Fábrica de Cortiça | Francisco Carrusca w São Brás de Alportel

Ogień rozpalany jest z samego drewna. Po ugotowaniu korek robi się bardziej elastyczny dzięki czemu można go wyprostować i spłaszczyć. Potrzebuje około tygodnia latem i dwóch zimą, żeby wyschnąć. Następnie dzielony jest według kalibru / rozmiaru - jest jeden, idealny na korki do wina natomiast cieńsze i grubsze używane są do innych produktów. 

Piec do gotowania korka

Następnie korek jest cięty zakrzywionym nożem po to by można było zobaczyć jego jakość (jest widoczna tylko po cięciu). Podczas wizyty w fabryce zauważyliśmy, że korek był pokryty pleśnią. Wyjaśniono nam, że jest to normalne, ponieważ nie zawsze jest możliwe jego całkowite wysuszenie, ale ponieważ korek ma również właściwości antybakteryjne, nie stanowi żadnego problemu.

Istnieje inna specjalna jednostka miary zwana w wolnym tłumaczeniu "stopą linii" - 13 linii oznacza kaliber 13. Istnieje 6 różnych kalibrów. Linie te mierzy się prostopadle do kory (zdjęcie poniżej)

Specjalna linijka służąca do pomiaru kalibru korka, przykładana jest prostopadle

Widoczne na zdjęciach poziome linie wskazują wiek - jedna linia to jeden rok. Oczywiście normalnie korek będzie miał 9 - dlaczego wybrano akurat dziewięć lat? Po latach prób i obserwacji zdecydowano, że po 9 latach kora jest gotowa i idealna do ściągnięcia. Na przykład, gdy poczekamy za długo i kora będzie za stara to zacznie pękać na całej długości. Oczywiście istnieją wyjątki. Niektórzy właściciele decydują się czekać 10 lat, ale w takim przypadku łatwo jest obliczyć, że w ciągu 90 lat wydobędą tylko 9 razy, podczas gdy inni 10, więc oczywiście nie jest to opcja preferowana bo po prostu na tym tracą finansowo. Czasem okres 9 lat zostaje wydłużony ze względu na warunki pogodowe. Po pożarze lasu kora nadal nadaje się do użycia ale powinna zostać 2-3 lata dłużej na drzewie. 

Poziome linie wskazujące wiek

Po tym jak powstaną korki do wina, reszta wysyłana jest do fabryk gdzie tworzona jest cała masa różnych produktów. 

Ciekawostki:

- 50% światowej produkcji korka pochodzi z Portugalii

- korek rośnie tylko w strefie Morza Śródziemnego (południowe wybrzeże Hiszpanii, Portugalia, Grecja itp.)

- korek jest eksportowany głównie do Francji, jeśli chodzi o korki do butelek i do Holandii do wytwarzania izolacji (używanej w budownictwie)

- wiele ciekawych rzeczy jest zrobionych z korka, nawet uszczelki do samochodów i sprzętu medycznego

- pierwsze „zastosowania” korka sięgają czasów imperium rzymskiego, w którym wytwarzano z niego sandały i oczywiście zamykano nim wino

Jako #ArteCaravana pomyśleliśmy, że interesujące może być połączenie skóry z korkiem, dlatego kupiliśmy kawałek "tkaniny" korkowej (jest on tworzony przez cięcie laserowe naprawdę cienkich warstw korka i przyklejanie go do papieru lub innego materiału). Ci z was, którzy śledzą naszą stronę na Instagramie lub FB, prawdopodobnie widzieli nasz pierwszy projekt z wykorzystaniem tej kombinacji ale już wkrótce będzie ich więcej. Bądźcie czujni i dawajcie znać, podoba się wam takie połączenie?

Cała seria artykułów o Algarve:

Korek – (naturalny) narodowy skarb Portugalii 

Algarve – kraina migdałów, piri-piri, pięknych klifów i mocnych wiatrów. Ostatnia ziemia odzyskana podczas Rekonkwisty. Część 1: ogólny zarys regionu.

Algarve – kraina migdałów, piri-piri, pięknych klifów i mocnych wiatrów. Ostatnia odbita ziemia podczas Rekonkwisty. Część 2.1: Miejsca – Sotavento: od granicy z Hiszpanią do Albufeiry. 

Algarve – kraina migdałów, piri-piri, pięknych klifów i mocnych wiatrów. Ostatnia odbita ziemia podczas Rekonkwisty. Część 2.2: Miejsca – Barlovento, od Albufeiry po Przylądek Świętego Wincentego. 

Algarve – kraina migdałów, piri-piri, pięknych klifów i mocnych wiatrów. Ostatnia odbita ziemia podczas Rekonkwisty. Część 3: z czego słynie Algarve? 

Copyright © 2019 ArteCaravana. All rights reserved. Designed by ArteCaravana